Część II
19
sierpnia 1939 roku o godz. 14.00, w Moskwie dochodzi do kolejnego spotkania
pomiędzy Mołotowem a Schulenburgiem. Jak wynika z sowieckiego protokołu ze
spotkania stroną nalegającą na zdecydowanie szybszy przebieg negocjacji byli
Niemcy:
Schulenburg znowu przepraszał za natarczywość, z jaką dzisiaj domagał się przyjęcia, ale wymagały tego pilne sprawy. Tow. Mołotow zauważa, że gdy sprawy są pilne, to nie należy ich odkładać. Schulenburg uprzedza, że wszystko, co przekazał mu Ribbentrop, odpowiada poglądom Hitlera. (…)Sprawa paktu o nieagresji przedstawia się jasno i prosto. Zdaniem rządu niemieckiego powinien on składać się z dwóch następujących punktów:- rząd niemiecki i rząd sowiecki zobowiązują się, że w żadnym wypadku nie będą uciekać się do wojny lub innych sposobów użycia siły;- układ ten wchodzi w życie natychmiast i obowiązuje bez wypowiedzenia przez 25 lat. (…)Schulenburg ponownie nalega na przyjazd Ribbentropa, do którego [przyjazdu] również Hitler przywiązuje ogromne znaczenie. Ribbentrop mógłby podpisać protokół, w którym znalazłyby się zarówno wspomniane już zagadnienia, jak i nowe, które mogłyby powstać. Czas ucieka, dodaje Schulenburg. (1)
W dalszej części rozmowy pojawia się temat wątek polski, w
którym Schukenburg jawnie informuje Mołotowa, iż w tej sprawie niemieckie
przygotowania zostały już zakończone:
Tow. Mołotow pyta, czy dążenie rządu niemieckiego do przyspieszenia obecnych rokowań można wytłumaczyć tym, że rząd niemiecki interesuje się aktualnym stanem stosunków niemiecko-polskich, szczególnie zaś Gdańskiem. Schulenburg odpowiada twierdząco, dodając, że właśnie te zagadnienia stanowią punkt wyjścia w dążeniu do uwzględnienia interesów ZSRR przed wydarzeniami, jakie mają nastąpić.Schulenburg uważa, że przygotowania, o których mówił Mołotow, zostały już zakończone, i podkreśla, że są oni gotowi wyjść naprzeciw wszystkim życzeniom rządu sowieckiego. (1)
Po zakończonym pierwszym spotkaniu, tego samego dnia
dochodzi do drugiego kontaktu Mołotowa z Schulenburgiem. Negocjacje
przyspieszają:
O godz. 16.30 tow. Mołotow komunikuje, że przedstawił rządowi treść dzisiejszej rozmowy i że dla ułatwienia pracy przekazuje tekst projektu paktu. Po przeczytaniu tekstu tow. Mołotow informuje, że Ribbentrop mógłby przyjechać do Moskwy w dniach 26-27 sierpnia po opublikowaniu umowy handlowej. (1)
Po godzinie od spotkania z Mołotowem, Schulenburg
natychmiast informuje Berlin o przebiegu rozmów a także w sprawie oczekiwanej wizyty Ribbentropa w Moskwie:
Rząd radziecki zgodził się, aby wizyta w Moskwie Ministra Spraw Zagranicznych Rzeszy odbyła się w tydzień po ogłoszeniu podpisania porozumienia gospodarczego. Mołotow oświadczył, że jeśli podpisanie porozumienia gospodarczego zostanie ogłoszone jutro, to Minister Spraw Zagranicznych Rzeszy może przybyć do Moskwy 26 lub 27 sierpnia.Mołotow wręczył mi projekt paktu o nieagresji.Szczegółowe sprawozdanie z dwóch dzisiejszych rozmów z Mołotowem, a także tekst radzieckiego projektu przekazuję natychmiast telegraficznie. Schulenburg (2)
(1) Agresja sowiecka na Polskę 17 września 1939 r. w
świetle dokumentów. Red. nauk. E. Kozłowski , t. 1, Geneza i
skutki agresji, Warszawa 1994, s. 72-74.
(2) Zmowa. IV rozbiór Polski. Wstęp i oprac. A. L.
Szcześniak, Warszawa 1990, s. 115.
ciąg dalszy tutaj...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz